ترجیح میزبانی کرم میوه خوار خرما (Batrachedra amydraula Meyr) در ارقام بومی خرمای استان خوزستان

کرم میوه خوار خرما (Lep. Cosmopterigidae) Batrachedra amydraula Meyr، یکی از آفات مهم درخت خرما می باشد که به شب پره کوچک خرما نیز معروف است. در سال های اخیر خسارت کرم میوه خوار خرما رو به افزایش بوده به طوری که در بعضی مناطق مثل بم 50 تا 70 درصد ریزش میوه در اثر حمله این آفت دیده شده است. این آفات علاوه بر خسارت زیادی که به محصول درختی وارد می آورد آفت انباری خرما نیز محسوب می گردد. در این تحقیق، واکنش 30 رقم خرمای بومی استان خوزستان نسبت به کرم میوه خوار مورد بررسی قرار گرفت. برای تفکیک ارقام از نظر ترجیح میزبانی و میزان آلوده شدن به کرم میوه خوار خرما از روش تجزیه خوشه ای استفاده شد. نتایج مطالعه نشان داد که ارقام بومی استان خوزستان بر اساس شدت آلوده شدن به کرم میوه خوار خرما به چهار گروه قابل تفکیک می باشند. گروه اول ارقام با آلودگی شدید شامل دگل سرخ، بنت السبع، دیری، ریم، جهرمی، استعمران، گنطار، دگل زرد و برحی، گروه دوم ارقام با آلودگی زیاد شامل هداک، چیبچاب، اسحاق، حمراوی، بوبکی، سویدانی، بریم، حلاوی، بلیانی، زاهدی، خضراوی ، فرسی و هدل، گروه سوم ارقام با آلودگی کم شامل اشکر، جوزی، خصاب و عمو بحری گروه چهارم ارقام بدون آلودگی شامل حساوی، لیلوئی و مشتوم بودند. از بین صفات مختلف مورد بررسی، صفات تعداد خوشه، وزن خوشه، طول دم خوشه، طول محور اصلی خوشه، طول بزرگترین خوشه چه، تعداد حبه، طول میوه، عرض میوه و وزن حبه دارای همبستگی معنی داری با درجه آلوده شدن به کرم میوه خوار در ارقام مختلف بود، لذا این صفات در انتخاب ارقام مناسب موثر می باشند. صفات طول کوچک ترین خوشه چه ، وزن هسته و نسبت گوشت به هسته همبستگی معنی داری با درجه آلوده شدن به کرم خرما نداشتند.